Quy định bảo lãnh khoản vay 2025

Quy định bảo lãnh khoản vay trở thành yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn pháp lý và minh bạch tài chính. Quy định bảo lãnh khoản vay không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín tín dụng, tiếp cận vốn với điều kiện tốt hơn mà còn gắn liền với nghĩa vụ kê khai, lập hồ sơ theo 第132/2020/ND-CP号法令 và các văn bản mới như 第20/2025/ND-CP号法令. 

Hiểu rõ khung pháp lý, cách xác định phí bảo lãnh đúng nguyên tắc thị trường và chuẩn bị hồ sơ giao dịch liên kết đầy đủ sẽ giúp doanh nghiệp giảm rủi ro thuế, bảo vệ uy tín và tối ưu chiến lược tài chính dài hạn.

Khái quát về quy định bảo lãnh khoản vay

Trong quá trình huy động vốn, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là công ty con hoặc đơn vị mới thành lập, thường khó tiếp cận nguồn vay ngân hàng do hạn chế về năng lực tài chính hoặc lịch sử tín dụng. Lúc này, quy định bảo lãnh khoản vay trở thành một quy định quan trọng, khi một bên thứ ba, có thể là công ty mẹ, công ty liên kết hoặc tổ chức tín dụng đứng ra cam kết thanh toán thay cho bên vay nếu phát sinh rủi ro. Điều này giúp doanh nghiệp được chấp thuận vay vốn dễ dàng hơn, với hạn mức cao hơn, lãi suất thấp hơn và điều kiện linh hoạt hơn.

Theo quy định bảo lãnh khoản vay trong Nghị định 132/2020/NĐ-CP và các văn bản cập nhật như Nghị định 20/2025/NĐ-CP, khi giao dịch bảo lãnh phát sinh giữa các bên có quan hệ liên kết thì đây được coi là một giao dịch liên kết và phải được kê khai, thuyết minh minh bạch. 

Để doanh nghiệp dễ dàng hình dung và áp dụng đúng quy định pháp luật, việc tổng hợp các điểm chính về quy định bảo lãnh khoản vay là rất cần thiết. Quy định bảo lãnh khoản vay là cơ sở quan trọng để doanh nghiệp vừa tuân thủ quy định, vừa quản lý hiệu quả hoạt động tài chính liên quan đến bảo lãnh khoản vay.

Cùng MAN – Master Accountant Network tìm hiểu qua bảng tóm tắt sau.

 Bảo lãnh khoản vay trong hoạt động tài chính doanh nghiệp vừa là công cụ hỗ trợ vốn quan trọng, vừa là lĩnh vực chịu sự quản lý chặt chẽ bởi pháp luật thuế và kế toán. Việc nắm rõ quy định bảo lãnh khoản vay không chỉ giúp doanh nghiệp tận dụng lợi thế tài chính mà còn đảm bảo an toàn pháp lý, minh bạch báo cáo và duy trì uy tín lâu dài.

Tầm quan trọng của việc tuân thủ quy định bảo lãnh khoản vay

Theo quy định bảo lãnh khoản vay tại Nghị định 132/2020/NĐ-CP và các văn bản mới như Nghị định 20/2025/NĐ-CP, khi bảo lãnh phát sinh giữa các bên liên kết, giao dịch này sẽ được coi là giao dịch liên kết và phải kê khai, lập hồ sơ đầy đủ.

Quy định bảo lãnh khoản vay không chỉ giúp doanh nghiệp tránh rủi ro thuế và pháp lý, mà còn tạo nền tảng quản trị tài chính minh bạch. Việc xác định phí bảo lãnh theo nguyên tắc thị trường (arm’s-length principle), lưu giữ hồ sơ chứng minh và công khai trong báo cáo tài chính giúp doanh nghiệp củng cố uy tín tín dụng, đồng thời nâng cao khả năng chống chịu trước các đợt thanh tra thuế. Đặc biệt, trong bối cảnh cơ quan thuế tăng cường kiểm soát giao dịch liên kết và quản lý thuế doanh nghiệp.

Theo Nghị định 132/2020/NĐ-CP và Nghị định 20/2025/NĐ-CP, quy định bảo lãnh khoản vay giữa các bên liên kết được xem là giao dịch liên kết và phải kê khai, lập hồ sơ đầy đủ. Việc tuân thủ quy định bảo lãnh khoản vay mang lại nhiều lợi ích quan trọng, cụ thể:

• Tránh rủi ro thuế và pháp lý: Hạn chế nguy cơ bị xử phạt do kê khai thiếu hoặc sai quy định.
• Đảm bảo quản trị tài chính minh bạch: Phí bảo lãnh được xác định theo nguyên tắc thị trường (arm’s-length principle), có cơ sở chứng minh rõ ràng.
• Củng cố uy tín tín dụng: Minh bạch hồ sơ giúp doanh nghiệp được đánh giá cao hơn trong mắt các tổ chức tài chính và đối tác.
• Tăng khả năng chống chịu khi thanh tra thuế: Hồ sơ chuẩn mực giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro khi cơ quan thuế kiểm tra.
  Phù hợp với xu hướng quản lý thuế hiện nay: Khi cơ quan thuế ngày càng siết chặt kiểm soát giao dịch liên kết.

Khung pháp lý hiện hành về quy định bảo lãnh khoản vay

Theo Nghị định 132/2020/NĐ-CP, một trong những nội dung quan trọng liên quan đến quy định bảo lãnh khoản vay chính là việc xác định đây là một dạng giao dịch liên kết. Cụ thể, khi doanh nghiệp trong cùng tập đoàn hoặc các bên có quan hệ liên kết thực hiện quy định bảo lãnh khoản vay cho nhau trong quá trình vay vốn ngân hàng hoặc huy động tài chính, thì giao dịch này không còn được coi là hỗ trợ nội bộ đơn thuần, mà bị điều chỉnh theo cơ chế quản lý thuế đối với giao dịch liên kết.

Nghị định yêu cầu doanh nghiệp phải kê khai đầy đủ thông tin về bảo lãnh khoản vay, bao gồm hợp đồng, phạm vi nghĩa vụ bảo lãnh, cũng như phí bảo lãnh phát sinh. Phí này phải được xác định theo nguyên tắc giá thị trường (arm’s-length principle), tức là tương đồng với mức phí mà doanh nghiệp có thể phải trả cho một bên độc lập trong điều kiện tương tự. Bên cạnh đó, quy định cũng buộc doanh nghiệp phải lập và lưu giữ hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết, trong đó phân tích sự hợp lý của phí bảo lãnh, dữ liệu so sánh và tác động đến chi phí tài chính.

Đặc biệt, quy định bảo lãnh khoản vay tại Nghị định 132/2020/NĐ-CP còn gắn với cơ chế khống chế chi phí lãi vay, khi tổng chi phí lãi vay sau khi trừ đi thu nhập từ lãi tiền gửi, lãi cho vay chỉ được tính tối đa 30% EBITDA. Điều này có nghĩa là ngay cả khi doanh nghiệp có bảo lãnh để vay vốn thuận lợi hơn, chi phí tài chính phát sinh vẫn bị giới hạn, nhằm ngăn chặn hành vi lợi dụng giao dịch liên kết để chuyển lợi nhuận hoặc né thuế.

Nếu doanh nghiệp không tuân thủ quy định, cơ quan thuế có quyền loại trừ chi phí bảo lãnh khỏi chi phí được trừ, ấn định thu nhập chịu thuế, đồng thời xử phạt và truy thu thuế. Ngược lại, việc tuân thủ đầy đủ Nghị định 132/2020/NĐ-CP sẽ giúp doanh nghiệp quản lý tốt rủi ro pháp lý, duy trì tính minh bạch trong quản trị tài chính, đồng thời củng cố uy tín tín dụng khi tiếp cận nguồn vốn từ ngân hàng và các định chế tài chính.

例子： Doanh nghiệp A là công ty con tại Việt Nam của một tập đoàn đa quốc gia. Trong năm 2023, công ty cần vay 500 tỷ đồng từ ngân hàng thương mại để mở rộng nhà máy. Tuy nhiên, ngân hàng yêu cầu phải có bảo lãnh từ công ty mẹ ở nước ngoài để đảm bảo khả năng trả nợ.

• Bước 1: Xác định giao dịch liên kết

Khi công ty mẹ đứng ra bảo lãnh, đây được xem là giao dịch liên kết theo quy định tại Nghị định 132/2020/NĐ-CP. Doanh nghiệp A phải kê khai chi tiết trong tờ khai giao dịch liên kết và lập hồ sơ xác định giá.

• Bước 2: Xác định phí bảo lãnh khoản vay

Công ty A tiến hành phân tích so sánh với thị trường và xác định mức phí bảo lãnh hợp lý là 1%/năm trên số dư vay, tương tự mức ngân hàng và tổ chức tín dụng độc lập thường áp dụng.

• Bước 3: Lập và lưu giữ hồ sơ

Hồ sơ bao gồm hợp đồng bảo lãnh, phương pháp xác định phí theo nguyên tắc giá thị trường (arm’s-length principle), báo cáo phân tích rủi ro và ảnh hưởng đến chi phí tài chính.

• Bước 4: Tuân thủ quy định về chi phí lãi vay

Tổng chi phí lãi vay cộng phí bảo lãnh được so sánh với mức trần 30% EBITDA theo Nghị định 132 để đảm bảo không vượt giới hạn.

• Kết quả

Khi cơ quan thuế tiến hành thanh tra, doanh nghiệp A chứng minh được rằng mình tuân thủ đầy đủ quy định bảo lãnh khoản vay, hồ sơ minh bạch, phí bảo lãnh phù hợp với thị trường. Do đó, toàn bộ chi phí bảo lãnh được chấp nhận là chi phí hợp lý hợp lệ, giúp doanh nghiệp vừa tiết kiệm thuế, vừa củng cố uy tín với ngân hàng.

来源： Nghị định 132/2020/NĐ-CP về quy định bảo khoản lãi vay

So sánh giữa 2 Nghị định về quy định bảo lãnh khoản vay

Để giúp doanh nghiệp dễ dàng hình dung sự thay đổi trong chính sách, đặc biệt là các điểm liên quan đến quy định bảo lãnh khoản vay trong giao dịch liên kết, chúng ta cùng xem bảng so sánh chi tiết giữa Nghị định 132/2020/NĐ-CP và Nghị định 20/2025/NĐ-CP về quy định bảo lãnh khoản vay dưới đây:

Qua bảng so sánh, có thể thấy Nghị định 20/2025/NĐ-CP không thay đổi bản chất của quy định bảo lãnh khoản vay, nhưng siết chặt tính minh bạch, bổ sung hướng dẫn chi tiết và tăng chế tài xử phạt. Điều này buộc doanh nghiệp có giao dịch liên kết phải chủ động lập hồ sơ kỹ lưỡng, kiểm soát chi phí bảo lãnh theo đúng thị trường, đồng thời gắn tuân thủ pháp lý.

Rủi ro pháp lý và thuế nếu vi phạm quy định bảo lãnh khoản vay

Trong hoạt động tài chính doanh nghiệp, việc tuân thủ quy định bảo lãnh khoản vay là yếu tố bắt buộc, bởi nếu vi phạm, doanh nghiệp có thể đối diện với nhiều rủi ro pháp lý và thuế nghiêm trọng:

• Loại trừ chi phí bảo lãnh khỏi chi phí được trừ: Nếu phí bảo lãnh không được xác định theo nguyên tắc thị trường hoặc không có hồ sơ chứng minh đầy đủ, cơ quan thuế có quyền loại bỏ khoản chi này khỏi chi phí hợp lý, làm tăng thu nhập chịu thuế.
• Ấn định thuế và truy thu: Trường hợp doanh nghiệp không kê khai hoặc kê khai sai lệch giao dịch liên kết liên quan đến bảo lãnh, cơ quan thuế có thể áp dụng biện pháp ấn định thuế, đồng thời truy thu số thuế còn thiếu kèm theo tiền chậm nộp.
• Xử phạt hành chính: Theo quy định tại Nghị định 125/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế, các hành vi vi phạm kê khai, chậm nộp hồ sơ hoặc không tuân thủ nghĩa vụ liên quan đến quy định bảo lãnh khoản vay có thể bị phạt tiền, thậm chí bị xử phạt nặng hơn nếu có dấu hiệu trốn thuế.
• Ảnh hưởng đến uy tín và khả năng tín dụng: Việc vi phạm quy định không chỉ tác động đến nghĩa vụ thuế, mà còn ảnh hưởng đến tính minh bạch tài chính, gây mất uy tín với ngân hàng và nhà đầu tư, đồng thời làm suy giảm khả năng tiếp cận vốn trong tương lai.
• Nguy cơ thanh tra, kiểm tra chuyên sâu: Doanh nghiệp vi phạm dễ bị cơ quan thuế xếp vào nhóm rủi ro cao, từ đó chịu sự giám sát chặt chẽ và thường xuyên hơn trong các kỳ thanh tra thuế, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh.

Tóm lại, không tuân thủ quy định bảo lãnh khoản vay đồng nghĩa với việc doanh nghiệp tự đặt mình vào vòng xoáy rủi ro pháp lý – thuế, làm gia tăng chi phí tài chính, mất ổn định trong quản trị và có thể ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển bền vững.

Quy định bảo lãnh khoản vay không chỉ đơn thuần là yêu cầu pháp lý, mà còn gắn liền với trách nhiệm quản trị tài chính và chiến lược thuế của doanh nghiệp. Việc tuân thủ đầy đủ sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí hợp pháp, duy trì tính minh bạch và bảo vệ uy tín trong bối cảnh cơ quan thuế ngày càng siết chặt quản lý giao dịch liên kết. 

总结 

Quy định bảo lãnh khoản vay không chỉ giúp doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý và thuế, mà còn là nền tảng để xây dựng hệ thống quản trị tài chính minh bạch, củng cố uy tín tín dụng và nâng cao năng lực cạnh tranh. Trong bối cảnh cơ quan thuế tăng cường giám sát giao dịch liên kết và hoạt động tài chính nội bộ tập đoàn, doanh nghiệp cần chủ động rà soát, lập hồ sơ đầy đủ và áp dụng nguyên tắc thị trường để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

Quy định bảo lãnh khoản vay, kê khai giao dịch liên kết hay tối ưu chiến lược thuế, hãy liên hệ ngay với MAN – Master Accountant Network đơn vị tư vấn hàng đầu trong lĩnh vực quản lý thuế và giao dịch liên kết. MAN – Master Accountant Network cam kết đồng hành, mang đến giải pháp chuyên nghiệp, minh bạch và hiệu quả, giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.

联系信息：

• 地址：胡志明市新顺坊43街19A号
• 手机/扎洛：0903 963 163 – 0903 428 622
• 电子邮件： man@man.net.vn

编辑委员会：MAN – 会计师大师网络